New York’ta bulunan Beth Israel Tıp Merkezi’nde vazife yapan nöroloji uzmanı Dr. Ricardo Cruciani’nin uzmanlık alanı ağrı tedavisiydi.
Doktor hekim dolaşıp şifa bulamayan birçok hasta, son deva olarak Cruciani’nin kapısını çalıyordu. Üstelik hakkındaki yorumlar da çok olumluydu. Hastalarına şefkatle yaklaşıyor, onlara kendilerini ve sıkıntılarını önemsenmiş hissettiriyordu.
Ancak bu sıcakkanlı görünüşün arkasında aslında bir canavar yatıyordu.
Cruciani, kendisine başvuran bayan hastalara evvel çok güçlü opioid ilaçlar reçete ederek ağrılarının zayıflamasını sağlıyordu. Zaman ilerledikçe ilaçların sayısını ve dozlarını artırıyor, hastalarını yavaş yavaş bu ilaçlara bağımlı hale getiriyordu.
Gaddarlığı bununla da hudutlu değildi. Uyuşturucu bağımlısı haline getirdiği bayanları akla gelmeyecek biçimlerde taciz ediyordu. Suçsuz ve dostça üzere görünen sarılmalarla, saç okşamalarla başlayan tacizler bir noktada elle sarkıntılığa, müsaadesiz öpücüklere hatta cinsel münasebet zorlamalarına dönüşüyordu.
Tacize ‘hayır’ diyen bayanları ise çok ağır bir ceza bekliyordu: Cruciani bu hastaları opioid reçetelerinden yoksun bırakıyor, bayanlar çok kısa mühlet içinde mahrumluk krizlerine girmeye başlıyordu.
Cruciani’nin hastalara verdiği ilaçlar o kadar ağırdı ki öteki tabiplere gidip tıpkı ilacı yazdırmak istediklerinde, “Ben bu kadar yüksek dozu reçete edemem” cevabını alan hastalar bile vardı.
EYALET EYALET, HASTANE HASTANE DOLAŞMIŞ
Üstelik Cruciani’nin sistematik tacizleri bir-iki hastayla hudutlu değildi. Gelen şikayetlere rağmen Cruciani büyük bir rahatlıkla hastane hastane dolaşmayı sürdürdü. 2000’lerin ortalarından itibaren 10 yıllık müddet zarfında ABD’nin Doğu Yakası’ndaki üç eyalette çok sayıda hastanede çalıştı.
Mahkeme evraklarına nazaran, Cruciani bayan hastaları muayene ederken odaya bir refakatçi almıyor, hastalar yanlarına bir hemşireyi ya da güvendikleri birini çağırdığında reaksiyon gösteriyordu. Birçok vakit hastayla birlikte odaya giriyor ve kapıyı arttan kilitliyordu. Bire bir muayenelerin mühleti en az bir saat, bazen daha fazla sürüyordu. Hastaların randevuları genelde gün sonuna ayarlanıyor, o sırada muayenehanede öbür kimse kalmamış oluyordu. Çok sayıda hasta, tekraren hemşirelerden ya da başka işçiden muayene esnasında odada kalmalarını istedi lakin birden fazla vakit bu ricaları karşılık bulmadı. Eski hastalardan biri, “Bir hemşire kapıyı çaldığında Cruciani kapıyı açar başını dışarı uzatırdı. Başka çalışanların olan bitenin farkında olduklarını hissediyordum” diyordu. Birçok hasta Cruciani’nin çalıştığı hastanelerdeki çalışanı tacizler konusunda uyardı. Çok sayıda hasta da yöneticileri uyarma maksadıyla hastanelerin şikayet kutularına mektuplar bıraktı ya da hasta hakları servislerine başvurdu. Fakat bu şikayetler her seferinde sonuçsuz kaldı.
Nihayet 2017’de Pennsylvania’da hakkında açılan davada cinsel hücum ile suçlandı. Philadelphia savcılığı ile avukatları ortasında varılan muahede sonucu “cinsel atak suçlusu” ilan edilen Cruciani, tıp lisansını kaybetti lakin mahpus cezası almaktan kurtuldu.
KADINLAR YAŞADIKLARI KÂBUSU BİR BİR ANLATTI
Dünyanın büyük bir kısmı bu canavarı Ekim 2021’de New York Times’da yayımlanan bir haber sayesinde tanıdı. O sırada Cruciani hakkında New York ve New Jersey eyaletlerinde açılan davalarda tutuksuz yargılanıyordu. Manhattan Savcılığı’nın 2018’de hazırladığı iddianamenin sürece konması pandemi nedeniyle gecikmişti.
Dr. Cruciani’nin tacizine uğrayan bayan hastalarından biri olan Tanisha Johnson, yaşadıklarını New York Times gazetesine anlatmıştı. Johnson’ın dediğine nazaran, Cruciani bir noktada kendisine ayda 1300 haplık reçeteler muharrir hale gelmişti. Birebir periyotta tacizleri de ağırlaşmıştı. Sık sık bedeninin çeşitli yerlerine elleriyle dokunuyor ve önünde mastürbasyon yapıyordu. Bir defasında Johnson’dan kendisine oral seks yapmasını isteyince bayan sıkıntıdan çıkmış ve hekimden buna son vermesini istemişti. Onun üzerine azabın ikinci etabı olan ilaçsız bırakma süreci başlamıştı. Johnson, o günleri New York Times’a, “Opioid yoksunluğunun birinci haftası beşere vefat üzere geliyor” kelamlarıyla anlatmıştı.
Bu yıl Haziran sonunda başlayan dava 29 Temmuz günü sonuçlandı. Jüri, Cruciani’nin, 12 farklı cinsel taarruz, cinsel taciz, tecavüz cürmü işlediğine karar verdi. Bir ay süren duruşmalarda savcılık 2012 yılı civarında New York, New Jersey ve Pennsylvania’daki çeşitli kurumlarda Cruciani’nin hastası olan altı bayanın kıssalarına odaklandı.
Manhattan Bölge Savcısı Alvin Bragg, kararın açıklandığı gün yaptığı açıklamada, 68 yaşındaki Cruciani’nin hastaları üzerindeki gücünü istismar edip onların acılarından faydalanarak halkın sıhhat çalışanlarına olan itimadını ihlal ettiğini söylüyor ve ekliyordu:
“Dr. Cruciani arkasında hala hayatlarını güçten düşmelerine neden olan hastalıklar ve yıllar süren travmalar yaşayan altı kişi bıraktı. Onun fecî hareketlerini geri çevirmemiz mümkün olmasa da bu kararın adaletin yerine gelmesini sağlayacağını umuyorum.”
Cruciani’nin avukatı Fred Sosinsky ise yaptığı açıklamada dava sürecinde yaşanan “hatalara” dikkat çekerek kararı temyize götüreceklerini söylemişti.
ÖMRÜNÜN GERİ KALANINI MAHPUSTA GEÇİRMESİ BEKLENİYORDU
Cruciani hakkındaki ceza duruşmasının 14 Eylül tarihinde yapılması planlanıyordu. Öteki yandan Cruciani önümüzdeki günlerde evvel New Jersey eyaletinde mahkeme karşısına çıkacak, akabinde da bayanları yasa dışı cinsel hareket maksadıyla eyalet sonlarının dışına çekme suçlamasıyla tekrar Manhattan’da lakin bu defa federal mahkemede yargılanacaktı.
Bütün bunların sonucunda Cruciani’nin ömrünün geri kalan kısmını cezaevinde geçireceği varsayım ediliyordu. Fakat dün yaşanan bir gelişme bütün bu beklentileri boşa çıkardı: Cruciani, dava duruşmasını beklediği süreçte tutulduğu Rikers Island Hapishanesi’nde öldü.
Cezaevi yetkilileri mevt nedenini açıklamadı ancak New York Baş İsimli Tabibi’nden salı günü CNN’e yapılan açıklamada, Cruciani’nin kendini asarak intihar etmiş olduğu belirtildi. Bunun dışında bir bilgi verilmedi.
New York Times’ın ulaştığı evraklara nazaran, Cruciani, hapishanenin duşlara ayrılmış olan kısmında yerde oturur halde bulundu. Boynunun etrafına dolanmış bir çarşaf olan Cruciani’ye cezaevinin sıhhat vazifelileri çabucak müdahale etti. Cruciani, duşta bulunduktan bir saat kadar sonra öldü.
Daha sonra New York Ceza İnfaz Kurumu’ndan yapılan açıklamada da Cruciani’nin mevt saatinin 06.30 olduğu belirtildi.
Gazete Cruciani’nin 2022 yılı içinde New York’ta mahpusta olduğu periyotta ya da hür bırakıldıktan kısa mühlet sonra ölen 12’nci kişi olduğunun altını çizdi.
Rikers Island Hapishanesi birçok ceza ve tutukevinin bir ortaya geldiği bir kompleks
CRUCIANI NEZARET ALTINDA DEĞİL MİYDİ?
Temmuz ayında heyet Cruciani’yi hatalı bulduktan dakikalar sonra avukatı, müvekkilinin cezaevinde intihar nezaretinde tutulması için talepte bulunmuştu. Davayı yöneten yargıç da bu talebi onaylamıştı.
Sosinsky, Cruciani’nin vefatının akabinde yaptığı açıklamada, müvekkilinin kent yetkililerinin nezareti altında fecî bir formda ölmesinin şoke edici ve üzücü olduğunu belirterek, mahkemedeki talebinin akabinde yargıcın Ceza İnfaz Kurumu’na Cruciani’nin hami gözaltına ve intihar nezaretine alınması tarafında direktif verdiğini söyledi.
Bu kategorideki mahkûmların banyo ve tuvaleti kullandıkları vakitler dahil olmak üzere 24 saat izlenmesi gerektiğini hatırlatan Sosinsky, “Bildiğimiz kadarıyla bu şartların hiçbiri sağlanmamıştır” dedi.
Konuşma yetkisi olmadığı için isminin açıklanmasını istemeyen bir cezaevi çalışanı, New York Times’a yaptığı açıklamada, Cruciani’nin Eric M. Taylor Merkezi’nde tüm mahkûmlarla birebir yerde kaldığını belirtti. Kaynak cezaevinin bu kısmında eleman yetersizliği olduğunu söyledi.
İkinci bir yetkili de Cruciani’nin duş kısmına 04.23’te girdiğini ve barınma kısmını denetleyen bir misyonlu tarafından 05.35’te şuuru kapalı halde bulunduğunu söyledi. Cezaevi vazifelilerinin o civarda her yarım saatte bir devriye gezmesi gerektiğini belirten kaynak bu denetimlerin yapılıp yapılmadığının net olmadığını kelamlarına ekledi.
İlerleye saatlerde Ceza ve İnfaz Kurumları Yöneticisi Louis Molina tarafından yapılan açıklamada Cruciani’nin hangi şartlarda öldüğüne dair soruşturma başlatılacağı tabir edildi.
Ceza infaz kurumlarında çalışan görevlilerin haklarını savunan bir sendika olan İnfaz Memurları Yardımlaşma Derneği’nin lideri Benny Boscio da yaptığı açıklamada Cruciani’nin intihar nezaretinde olmadığını belirterek şu sözleri kullandı:
“Üst seviye bir hatadan yargılanan bir mahkûm birinci sefer cezaevine girdiğinde, intihar nezaretine yerleştirilir. Bu da fazladan bir memurun daima bu mahkûmu izlemesi manasına gelir. Bu mahkûmun intihar nezaretine alınmamış olması önemli soru işaretleri doğuruyor. Bu trajik olayın sorumlusu sendikamızın üyeleri değildir, bunun idari bir başarısızlık olduğu ortadadır.”
CEZAEVİNDE KAOS YAŞANIYOR
Cruciani’nin mevti çeşitli soru işaretlerini ve tartışmaları da gündeme getirdi. Bunların başında “Cruciani neden intihar nezaretine alınmamıştı?” sorusu geliyor.
Dahası Eric M. Taylor Merkezi de tartışmaların odağında yer alıyor. Aslına bakılırsa içerideki mahkûmların ömür şartları sık sık protestolara mevzu olan ve 2027 yılında kapatılması planlanan cezaevi çok uzun müddettir problemlerle boğuşuyor. Fakat pandemi nedeniyle yüzlerce infaz sorumlusunun işe gitmemesi sıkıntıları daha da artırdı. Eleman eksikliği birçok aksaklığı beraberinde getirdi.
Cezaevi çalışanları ve mahkûm avukatları, geçtiğimiz yıl Eylül ayından itibaren gözaltındaki şahısların de buraya gönderilmesinin ve kabul süreçlerinin ziyadesiyle uzamasının günden güne artan kaos ortamı oluşturduğunu belirtiyor. Bir evvelki New York Belediye Lideri Bill de Blasio, geçen yaz sonunda yaptığı ziyaret sonrası kabul sürecini hızlandırma kelamı vermişti. Lakin alınan tedbirlerin tesiri kısa müddette kayboldu.
Yukarıda bahsettiğimiz üzere 2022’de ölen 12 mahkûmun dördü Eric M. Taylor Merkezi’nde kalıyordu.
“ÇIKIŞ YOLU OLMADIĞINI NİHAYET ANLADI”
Yıllarca tacize uğrayan bayanlar Cruciani’nin hatalı bulunmasını memnuniyetle karşılamıştı. Onlardan biri olan Terrie Phoenix, vefat haberinin akabinde “Bugünden sonra öbür bir yargıca hesap verecek olduğunu bilmeye sığınıyorum” diye konuştu.
Bir öteki hasta olan Hillary Tullin de mevt haberinin akabinde yaptığı açıklamada hem Cruciani’nin çocukları hem de “kendisiyle yüzleşme talihini asla bulamayacak tüm kurbanlar için” üzgün olduğunu belirtti. Tullin, “Nihayet çıkış yolu olmadığının ayırdına vardı. Heyet üyeleri dediklerimize inanmıştı. Söylediklerimizin hepsi gerçekti. Cruciani hayatının geri kalanını mahpusta geçirecekti” dedi.
Tullin, 2005 yılında, Cruciani hakkındaki suçlamaları birinci lisana getiren bireylerden biri olmuştu. O sırada Tullin, üç yıldır Cruciani tarafından tedavi ediliyordu. Güçlü kronik ağrılar yaşayan bayanın durumu karşısında geçmişte göründüğü hekimlerin tamamı çaresiz kalmıştı. Tullin, Ekim 2021’de New York Times’a yaptığı açıklamada, “15-20 farklı doktora gittim. Hiçbiri meselemin ne olduğunu anlamıyordu. Sonunda meczup olduğuma karar verip beni başlarından savıyorlardı” diyordu.
Cruciani ise farklıydı. Tullin’i muayene ettikten sonra bayana, pek de anlaşılamamış bir hastalık olan tüm beden kompleks bölgesel ağrı sendromu teşhisi koymuştu. Cruciani’nin yönlendirmesiyle bayan opioid tedavisine başlasa da ağrıları kesilmemişti. Bunun üzerine Cruciani diğer tedaviler uygulamaya başlamıştı.
Aynı vakitte neredeyse her gün bayanı konutundan arıyor, ona daima ferdî hayatından ve ailesinden bahsediyor, “Çok güzelsin, daima seni düşünüyorum” üzere kelamlar söylüyordu. Tullin muayenehane ziyaretleri sırasında yaşanan kısa kucaklamaların bir mühlet sonra uzun müddetli sarılmalara akabinde da tacize dönüştüğünü söylemişti. Sonunda, o devirde Beth Israel’de misyon yapan bir psikoloğa Cruciani’nin kendisini zorla öptüğünü anlatan Tullin evvel “Doktor’un sizi öpmesini istediniz mi?”, akabinde da “Benim bu hususta ne yapmamı istiyorsunuz?” yanıtlarını almıştı.
Tullin psikologdan bu durumu ilgililere bildirmesini istese de psikolog bu talebi yerine getirmemişti. Tullin, “Sessizlik kültürü geçerliydi, bu mevzuda bir daha asla ağzımı açmadım” tabirleriyle neden hem Cruciani’ye hem de çalıştığı kurumlara dava açtıklarını anlatıyordu.
Tullin Temmuz ayında heyetin kararının açıklanmasının akabinde basına yaptığı açıklamada, “Haklılığımızın nihayet kanıtlanması, sonunda bu adamın bir daha asla birilerinin canını yakamayacağını bilmek, sonunda geceleri rahat uyuyabilecek olmak… Bu çok büyük bir rahatlama hissi” demişti. Mahkemede tabir de veren Tullin, 20 yıl evvel ağrıları nedeniyle Cruciani’ye başvurduğunu, tabibin kısa mühlet içinde konutunu arayıp ‘Seni düşünüyorum’ demeye başladığını, hatta bir kezinde kendisini zorla tutup öptüğünü anlatmıştı. Karar nedeniyle yaşadığı mutluluğun çok büyük olduğunu da söyleyen Tullin, “Duygusal ve zihinsel yaralarım asla kaybolmayacak fakat umuyorum yavaş yavaş aklımda geriye düşecekler. Onca vakit travma danışmanlığı ve terapi alsam da bu karar çıkana kadar ‘İyileşmeye başlayabilirim’ diyemiyordum. Artık hayatımı yine kurmayı denemeye başlayabilirim” tabirlerini kullanmıştı.
