Slovenya Başbakanı Janez Janşa’nın geçen hafta Avrupa Birliği’ne gönderdiği “Bosna’nın sonlarının tekrar çizilmesi” önerisi ile ilgili mektubun akabinde, yeni bir mektup krizi ortaya çıktı. Kosova’nın lokal gazetesi Koha Ditore’de yayımlanan habere nazaran, Fransa ve Almanya yetkilileri, Avrupa Birliği’ne “Kosova’da Sırpların ağır olduğu bölgelerde otonom idari yapı kurulması” önerisi sundukları bir mektup gönderdi. ‘Non-paper’ olarak tanımlanan mektup, bölgede tansiyonun yükselmesine neden olurken, Almanya Kosova Büyükelçiliği ise haberi yalanladı.
“ALMANYA BÜYÜK REAKSİYON VERDİ LAKİN DOKÜMAN YOK DA DEMEDİ”
Hususla ilgili değerlendirmelerde bulunan Siyasi Analist Hamdi Fırat Büyük, “Bu dokümanda Kosova’nın içinde Sırpların ağır olduğu bölgelerde otonom idari yapı kurulması ve bunun da Kosova ve Sırbistan tarafından ortak olarak yönetilmesi öneriliyor. Kosova ve Sırbistan ortasında uzun müddettir devam eden Brüksel görüşmelerinin de dokümandaki plan üzerinden devam etmesi tavsiye ediliyor. Hem Sırbistan hem de Kosova’da yansılara neden olan bu belgeyi, Almanya’nın Kosova Büyükelçisi ‘yalan haber’ olarak tanımlayıp, medyayı eleştirdi. Lakin evrakın varlığını inkar etmedi. Koha Ditore haberinde, diplomatik kaynaklara dayanarak, dokümanın sirkülasyonda olduğunu ve çok fazla kişinin bu belgeyi gördüğünü yazıyor. Tekrar de evrakın resmi olup olmadığından kesin lisanla bahsetmiyor. Tüm yalınlığı ile yazılan habere Alman Büyükelçiden büyük reaksiyon geldi. Ama sonuca baktığımızda ‘belge yok’ da denmedi” dedi.
“DOMİNO TESİRİNE NEDEN OLABİLİR”
Bu stil mektupların reaksiyon gördüğünü vurgulayan Büyük, “Balkanlar ortasındaki etnik sıkıntıları, devletler ortası meseleleri, toprak paylaşımı ile çözmeye çalışan bu şekil mektuplar reaksiyon görmeye devam ediyor. Barışı da derinden etkiliyor. Daha tehlikelisi ise Kosova’da ya da Bosna’da bu türlü bir şeyin yapılması olur. Bu da domino tesirine neden olabilir. Bosna’daki toprak paylaşımıyla Kosova’ya, Makedonya’ya, Karadağ’a ya da öteki ülkelere sıçrayabilir. Unutmamak lazım ki Balkanlarda çabucak hemen bütün ülkelerin komşularıyla bu şekil sıkıntıları var” diye konuştu.
“BU HUSUSLARI KONUŞMAK BİLE BÖLGEDE GÜVENLİĞİ VE BARIŞI TEHDİT EDİYOR”
Balkanlar’da hiçbir ülkenin homojen olmadığını altını çizen Büyük, kelamlarına şöyle devam etti:
“Her Balkan ülkesinin içinde makul etnik azınlıklar var ve bu azınlıkların birçoklarının da ana ülkesi, komşu ülkeler. O yüzden bu usul mevzuları konuşmak bile Balkanlar’da barış ve güvenliği tehdit ediyor. Ayrıyeten AB’nin de ne kadar makûs bir Balkan siyaseti izlediğini de bir sefer daha ortaya koyuyor. Olağanda ülkeler, AB üyeliği ya da üyelik için yapılan ıslahatlarla demokratikleşmeyi, komşularıyla olan problemlerini gidermeyi amaçlıyor ve bunun başarılı örnekleri de var. Lakin gelinen noktada, bu krizi berbat yöneten AB, tahlil üretmektense bu üslup mektuplarla krizi daha büyütüyor.”
EVRAKTA ÖNE ÇIKAN NOKTALAR
Siyasi Analist Hamdi Fırat Büyük, Slovenya’nın mektubundan sonra ortaya çıkan Almanya Fransa’nın yazdığı tez edilen mektupta öne çıkan öteki noktaları şöyle özetledi:
“Sırbistan ve Kosova, birbirinin bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü tanıyacak. Böylelikle Sırbistan’ın Kosova’yı tanımama sorunu da ortadan kalkacak. Kuzey Kosova Otonom Bölgesi kurulacak, Kosova içindeki Sırp Kilisesi kendi kendini yönetir ve bağımsız bir yapıda olacak, Mitrovica ekonomik bölgesi kurulacak ve bu bölge içinde hem Sırbistan hem Kosova eşit kaidelere sahip olacak. Bu mutabakatın 2022’ye kadar gerçekleşmesi hedefleniyor. Bu kapsamda da Sırbistan’ın Kosova’yı tanımamak üzerine yaptığı diplomatik tüm faaliyetlerini durdurması bekleniyor.”
