Bu yıl 6’ncısı gerçekleşen 28 Mayıs Dünya Adet Hijyeni Günü’nde, son 5 yılda 20 binden fazla bayan ve kız çocuğuyla bir ortaya gelerek eğitimler veren ve hijyenik ped takviyesi götüren Konuşmamız Gerek Derneği kurucuları Bahar Aldanmaz ve İlayda Eskitaşçıoğlu bir kere daha “Konuşmamız Gerek” diyor.
KERMES PARALARIYLA BAŞLADI
Doktora öğrencisi İlayda Eskitaşçıoğlu ve Bahar Aldanmaz, proje kapsamında ortaokul çağındaki kız çocuklarını birinci regl periyotlarına hazırlamak için saha çalışmaları yapıyor. Adana’nın Yumurtalık ilçesinde tarım personeli bayanlarla başlayan seyahatleri Sivas’taki köy okullarına kadar uzanıyor. Eskitaşçıoğlu, yola çıkış kıssalarını şöyle özetliyor:
“2011 yılında bir Van sarsıntı olmuştu. Etrafımda çoğunluklar güçlü bayanlar olmasına karşın yardım kolileri hazırlarken hiçbirimiz aklında hijyenik ped gelmedi ve bu benim başımda bir soru işareti yarattı. “Neden bu hususta konuşmuyoruz?” diye sorgulamaya başladım. Bir şeyler yapmaya karar verdim. Konuşmamız Gerek’in mütevazi bir başlangıcı var aslında; çok ufacık bir okul kermesinden biriktirilen parayla Ankara’nın Mamak ilçesindeki bir gecekondu mahallesinde ufacık bir saha projesiyle başladı. Kolileri toplumsal medya üzerinden paylaştığımda Bahar bana ulaştı ve 2017’de güçlerimizi birleştirdik.”
HOCAM ERKEKLER NEDEN OLMUYOR, HAKSIZLIK DEĞİL Mİ?
Taşçıoğlu ve Aldanmaz, eğitim için gittikleri okullarda “Hocam haksızlık değil mi, erkekler neden regl olmuyor?” üzere sorularla sıklıkla karşılaştıklarını söylüyor. Öğrenciler eğitim esnasında gülüşüyor, utanıyor yahut kimi soruları kısık sesle soruyor. Özetle öğrenciler, regl olmak, ergenlik üzere bahislerde konuşmanın ayıp olduğu kanısında. Bu üzere bahislerde açıkça konuşabilmek için belli bir müddet geçmesi, öğrencilerin eğitmenlere itimat duyması gerekiyor. Aldanmaz, kısa müddetli eğitimlerle dahi manalı bir değişiklik yaratıldığını, gelişme kaydedildiğini söylüyor.
DEĞERLİ KAZANIMLAR
Her geçen gün insanların daha bilinçlendiğini lakin daha yürünecek çok yol olduğunu vurgulayan Eskitaşçıoğlu:
“Yaptığımız çalışmalarla diyalog başlatmak konusunda bizim bir katkımız olduğuna inanıyorum. Toplumsal medyada artık çok daha fazla tartışılıyor, yapılan mizahın artması bile bu mevzunun daha normalleştiğin ve insanların konuşmaya daha açık olduğunu gösteriyor. Regl için gerekli olan hijyenik eserlerin fiyatsız olması hakkında meclise kanun teklifi sunuldu ve bu teklifte bize atıf yapıldı. Bunlar elbette çok büyük muvaffakiyetler, 28 Mayıs gününde dünya çapında gerçekleşecek çevrimiçi bir aktiflik düzenliyoruz. Türkiye başta olmak üzere tüm dünyada data eksikliği başta olmak üzere eksik olduğuna inandığımız şeyleri gidermek en büyük gayemiz.”
28 MAYIS DÜNYA ADET HİJYENİ GÜNÜ NEDİR?
2014 yılında Almanya merkezli sivil toplum kuruluşu Wash United, en yaygın adet döngüsü müddeti olan 28 sayısından yola çıkarak, 28 Mayıs’ı Dünya Adet Hijyeni Günü (World Menstruation Day) ilan etti. Bayanların regl döngüsünün her ay ortalama 5 gün sürdüğü düşünülerek yılın 5’inci ayı seçildi. Bu özel gün, Birleşmiş Milletler (BM) ve memleketler arası toplum kuruluşlarının da dayanağıyla düzenleniyor. Dünya çapında bilhassa gelişmekte olan ülkelerde yapılan etkinlikler, konserler, tiyatrolar ve toplumsal medya kampanyaları üzerinden kız çocuklar ve bayanlara regl periyodu ve hijyen kuralları konusunda farkındalık kazandırmak amaçlanıyor.